Heupdysplasie
Wat is heupdysplasie?
Heupdysplasie ( HD ) is een door erfelijke en andere factoren bepaalde ontwikkelingsstoornis van het heupgewricht. Aangetaste honden kunnen hier ernstige tot weinig uitwendige verschijnselen vertonen.Onderzoek
Het onderzoek is gebaseerd op standaard röntgenfoto’s van de heupen die door een Commissie van Dierenartsen worden beoordeeld. De heupkwaliteit van elke hond wordt beschreven in één van de volgende kwalificaties:A , B, C, D, E .
Graad A : geen tekenen van HD
Graad B : geen HD, maar een overgangsvorm tussen absoluut normaal en twijfelachtig normaal
Graad C : lichte HD
Graad D : middelmatige HD
Graad E : zware HD, evt zelfs aan 1 kant
- honden met HD/A en HD/B–resultaat mogen gebruikt worden voor de fok.
- honden met HD/C mogen gebruikt worden op voorwaarde dat ze gepaard worden met een hond met HD/A of HD/B-resultaat.
- honden met HD/D en HD/E-resultaat zijn verboden voor het fokken
Alvorens te fokken, moet er voor de Slovenský čuvač een verplicht HD-onderzoek gebeuren vanaf de leeftijd van 18 maanden.
Doel
Het primaire doel van het HD-onderzoek is de fokkers en de rasverenigingen te helpen uit de beschikbare dieren in het ras die fokdieren te kiezen met de beste heupkwaliteit. Dit betekent echter niet dat elke hond waarbij röntgenologisch afwijkingen te zien zijn , ook daadwerkelijk hiervan last zal krijgen. De kans is wel groter.In het algemeen kan men stellen: hoe beter de heupen van de ouderdieren, hoe kleiner de kans dat de nakomelingen HD zullen ontwikkelen ( röntgenologisch zowel als klinisch ). Het is in geen geval een garantie dat nakomelingen van negatief beoordeelde honden ook negatief zullen zijn; de kans is alleen groter.
Oorzaak
HD wordt veroorzaakt door een combinatie van erfelijke en uitwendige factoren. HD is een erfelijk bepaalde afwijking, maar uitwendige invloeden zoals groeisnelheid, lichaamsgewicht, beweging, spierontwikkeling en voeding spelen hierbij een belangrijke rol. De combinatie van erfelijke aanleg en uitwendige invloeden geven aanleiding tot een verkeerde ontwikkeling van de heupgewrichten en de uiteindelijke misvormingen. Door al deze verschillen tijdens het opgroeien kunnen honden met dezelfde erfelijke aanleg uiteindelijk toch verschillende heupen hebben. HD komt vooral voor bij honden van grote en middelgrote rassen, maar soms ook bij honden van kleinere rassen. HD komt niet uitsluitend voor bij rashonden, maar ook bij hun kruisingen.Normaal heupgewricht
Bij een normaal heupgewricht is er een gladde, bolronde kop van het dijbeen die draait in een voldoende diepe kom van het bekken en op zijn plaats wordt gehouden door een stevig gewrichtskapsel en omringende spieren.Doordat de dijbeenkop kan draaien in de bekkenkom laat het gewricht een vrij ruime beweging toe. Bij dit draaien zal echter de kop wel goed aangesloten moeten blijven in de kom. Deze stevige aansluiting van de kop in de kom is niet alleen noodzakelijk voor een goede functie van het gewricht, maar is ook noodzakelijk voor een normale ontwikkeling van het gewricht van jonge, nog groeiende honden.
Bestaat er bij de jonge, opgroeiende hond teveel speling tussen de kop en de kom, dan kunnen de volgende misvormingen ontstaan:
- de aansluiting van de kop in de kom kan onvoldoende worden of de kop kan zelfs helemaal buiten de kom komen te liggen;
- de dijbeenkop kan vlak worden;
- de bekkenkom kan ondiep worden;
- er kunnen botwoekeringen ontstaan rond de kop en de kom door abnormale slijtage van het gewricht.
De mate waarin de misvormingen optreden kan variëren van gering tot zeer ernstig.
 |  |
| Röntgenfoto van gezonde heupen | Röntgenfoto van beiderzijds dysplastische heupen |
Aanschaf van een hond
Wanneer u besluit een hond aan te kopen, dient u zich te realiseren dat bij vrijwel alle grote en middelgrote rassen HD voorkomt. Elke fokker die zijn of haar honden laat controleren op HD beschikt over de officiële uitslagen van de HD-commissie, waaruit blijkt hoe de toestand van de heupen van de desbetreffende dieren is. Indien bij de pup een St.Hubertus-stamboom afgeleverd wordt, ben je zeker dat de ouders getest werden op HD, anders zouden ze deze stamboom niet krijgen.Zelfs wanneer uitsluitend gefokt wordt met HD-vrije honden is het niet mogelijk te garanderen dat de pups vrij zullen blijven van HD. Dit wetende kan men dan ook niet zonder meer in alle gevallen de fokker aansprakelijk stellen wanneer een gekochte pup later HD blijkt te hebben.
Men mag echter wel van de fokker verwachten dat zij alles zullen doen wat in hun vermogen ligt om erfelijke stoornissen bij de hond, dus ook heupdysplasie, zoveel mogelijk te voorkomen.